Kreatin Fosfokinaz İzoenzimleri; CPK isoenzymes test; CK izoenzim;
Kreatin fosfokinaz kalp, beyin, ve kaslarda bulunan bir enzimdir. Kanda yüksek seviyelerde bulunması kaynaklandığı dokuda hasar olduğunu gösterir.
Aşağıdaki ilaçlar CPK değerini etkiler:
- Alkol kullanımı,
- Amfotericin B,
- Bazı anestezik maddeler,
- Kokain kullanımı,
- Statinler,
- Steroid kullanımı sırasında CK artar.
CPK izoenzimleri ne için istenir?
Total Kreatin kinaz seviyesi yüksek ise bu yüksekliğin nerden kaynaklandığınıo bulmak için CPK-izoenzim testi istenir.
Kreatin kinaz yüksekliği 3 farklıo kökenden kaynaklanır:
-
CPK-1: ( CPK-BB de denir): özellikle beyin ve akciğer dokusundan kaynaklanır yüksekliği bu organ hasarını gösterir.
- Beyin tümörleri,
- Tıkanma, kanama veya travma sonucu beyin hasarı,
- Elektroşok tedavisi,
- Epilepsi krizi,
- Pulmoner enfarktüs sırasında CPK-! Testi yüksek bulunur.
-
CPK-2: (CPK-MB): Kalp dokusundan kaynaklanır. Kalp hastalıklarında yükselir.
- Kalp krizinde özellikle enfarktüsün 3-6. Saatleri arasında CPK-2 yükselmeye başlar, krizin 12- 24. Saatleri boyunca yükselir ve 12-48. Saatlerine doğru normale iner.
- Elektrik çarpması,
- kalp defibrilasyonu ( kalp için yapılan elektroşok),
- herhangi bir sebeple ortaya çıkan kalp zedelenmesi ( trafik kazası, ezilme vb.),
- kalp enfeksiyonları ( viral myokardit ),
- açık kalp ameliyatlarında CPK-2 artar.
CPK-2 seviyesi göğüs ağrısı sırasında (koroner kalp hastalıklarınabağlı angina pektoris, yada Pulmoner embolis) ve konjestif kalp yetmezliğinde yükselmez.
-
CPK-3: (CPK-MM) İskelet kasında bulunur ve iskelet kası hastalıklarında, ezilmelerde yükselir.
- Kas ezilmesi ( crush sendromu),
- İlaç ve hareketsizliğe bağlı kas hasarı,
- Myozit ( kas iltihabı),
- Kas içi enjeksiyonlar,
- Epilepsi krizi,
- Cerrahi girişimler,
- Aşırı egzersiz sırasında artar.
- Aşağıdaki durumlarda kreatin fosfokinaz testi sonucu yüksek çıkar
- Kardiyak kateterizasyon, koroner anjiyo,
- Kas içi enjeksiyonlar,
- Cerrahi girişimler,
- Aşırı egzersiz,
- Aşırı ve uzun süren hareketsizlik CPK test sonuçlarını etkiler.
Referanslar:
Anderson JL. ST segment elevation acute myocardial infarction and complications of myocardial infarction. In: Goldman L, Schafer AI, eds. Cecil Medicine. 24th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2011:chap 73.
Chinnery PF. Muscle diseases. In: Goldman L, Schafer AI, eds. Cecil Medicine. 24th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2011:chap 429.
