Antibiyotik koliti, Antibiyotiğe bağlı ishal, Clostridium difficile koliti:
Antibiyotik kullanımına bağlı olarak bağırsakta bir bakterinin aşırı çoğalması sonucu ortaya çıkan ishale antibiyotik ishali denir. Antibiyotikler bağırsakta bulunan bakterilerin birçoğunu öldürür, Clostridium Difficile adlı bakteri bu durumda hızla çoğalarak iltihap yapar, kolit ve ishale neden olur. Antibiyotik ishali kramp tarzında karın ağrılarına, bol sulu ishale, şiddetli su ve tuz kaybına yol açar ve çok ciddi hayatı tehdit eden tablolara yol açar.
Antibiyotik ishali neden olur?
Normalde kalın bağırsakların içi bakterilerle doludur. Antibiyotikler bu bakterileri öldürür. İyi bakterilerin ölmesi Clostridium Difficile gibi kötü niyetli bakterilere fırsat sağlar ve barsak içinde iltihaplanmaya ve ishale neden olurlar. Antibiyotik ishallerinin tedavisi güçtür.
Antibiyotik ishali kimde görülür?
Antibiyotik ishalleri antibiyotik kullanan herkes de ve her yaşta ortaya çıkabilir.
- Uzun süre antibiyotik kullanmak,
- Çok çeşitli antibiyotik kullanmak,
- Yaşlılık,
- Dolaşım bozukluğu,
- Hastanede yatıyor olmak,
- Altta ciddi hastalıkların olması antibiyotik ishali gelişme şansını arttırır.
Ayrıca
- Sonda ile beslenmek,
- Mide asidini azaltan ilaçlar kullanmak,
- Mide barsak cerrahisi,
- İltihabi bağırsak hastalıklarının bulunması (Ülseratif kolit, Kron),
- Kemoterapi,
- Gebelik,
- Transplantasyon cerrahisi yapılması
- İmmün supressif ilaçlar kullanmak tedavi sırsında antibiyotik gelişme şansını arttırır.
Antibiyotik ishaline bağlı şikayetler:
Antibiyotik ishalini diğer ishallerden ayırmak güçtür, ancak tedavisi için teşhisin konması şarttır. Antibiyotik ishalleri hastanın durumunu hızla kötüleştirebilir ve hayati tehlikelere neden olabilirler. Hastalarda en sık:
- Yumuşak dışkılama,
- Sulu mukuslu dışkılama,
- Karın ağrıları,
- Ateş,
- Bulantı kusma,
- Sıvı kaybına bağlı şikayetler,
- Hipotansiyon görülür.
Antibiyotik ishali nasıl teşhis edilir?
Hastanın şikayetleri ve hastalığın ortaya çıkışı teşhise yardımcı olsada kesin teşhis dışkının incelenmesi ile konur.
- Dışkı tahlili,
- Dışkı kültürü,
- Dışkıda C. Difficile toksin A+B incelemesi,
- Kan sayımı, CRP,
- Gerekirse kolonoskopi ve biyopsi tanı koydurur.
Antibiyotik ishali tedavisi:
Tedavide ilk basamak antibiyotiklerin kesilmesi ve kaybedilen suyun ve tuzun yerine konmasıdır. Antibiyotiklerin kesilmesini takiben ishal bir hafta içinde gerilemeye başlar.
Antibiyotik ishali her ne kadar antibiyotik kullanımı sonucu ortaya çıkmış olsa da dirençli vakalarda tedavide antbiyotikler kullanılır. C. Difficile bakterisini öldüren antibiyotikler tedaviye eklenebilir.
Antibiyotik ishallerinin tedavisinde ishal kesicilerin yeri yoktur.
Tedavide probiyotik bakteriler barsak florasının düzelmesine yardımcı olur. Çok ciddi ve ileri vakalar da cerrahi olarak ince barsak dışarı verilebilir.
Antibiyotik ishalinden korunma:
Antibiyotik ishalinden korunmanın en önemli adımı gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınmaktır. Doktor önerisi dışında antibiyotik kullanılmamalı, dozu ve süresi ile oynanmamalıdır. Antibiyotik ile birlikte probiyotik bakterilerin kullanılması barsak florasının dengesine yardımcı olabilir.
Referanslar:
1. Crohn’s and Colitis Foundation of America
http://www.ccfa.org
2. National Digestive Diseases Information Clearinghouse
http://digestive.niddk.nih.gov
3. Canadian Association of Gastroenterology
http://www.cag-acg.org/default.aspx
4. Canadian Digestive Health Foundation
http://www.cdhf.ca/index.html
5. Antibiotic-associated colitis. Merck website. at: http://www.merck.com/mmhe/sec09/ch127/ch127a.html . November 30, 2006.
6. Antibiotic-associated diarrhea. DynaMed website. at: http://dynamed102.epnet.com/Detail.aspx?id=114443 . November 30, 2006.
7. Antibiotic-associated diarrhea. Mayo Clinic website. at: http://www.mayoclinic.com/health/antibiotic-associated-diarrhea/DS00454 . November 30, 2006.
8. Clostridium difficile colitis. DynaMed website. at: http://dynamed102.epnet.com/Detail.aspx?style=1&docid=/dynamed/39bebcddd7cbdbe2852562be006077d5 . November 30, 2006.
9. Heinlen L, Ballard JD. Clostridium difficile infection. Am J Med Sci . 2010 Sep;340(3):247-52.
10. Hensgens MP, Goorhuis A, Notermans DW, van Benthem BH, Kuijper EJ. Changing epidemiology of infections in the Netherlands in 2008/09. Ned Tijdschr Geneeskd . 2010;154:A1317.
11. Navaneethan U, Venkatesh PG, Shen B. Clostridium difficile infection and inflammatory bowel disease: understanding the evolving relationship. World J Gastroenterol . 2010 Oct 21;16(39):4892-904.
12. Use of gastric acid-suppressive agents and the risk of community-acquired Clostridium difficile -associated disease. JAMA . 2005 Dec 21;294(23):2989-95
