YAĞ EMBOLİSİ

written by Dr. Aydoğan Lermi

Yağ embolisi dolaşımda yağ damlacıklarının bulunmasıdır, klinik bulgu vermeyebilir.

  • Yağ embolisi teşhisi için spesifik diyagnostik bir testi yoktur.
  • Risk faktörleri değerlendirilerek şüpheyi yüksek tutmak gerek,
  • Tedavisi sportif tir.

Yağ embolisi sendromu:

  • Predispozan faktörlerin ortaya çıkışından 24 -72 saat sonra beliren :
  • Peteşiyal döküntü,
    • Özellikle baş boyun, göğüs ön yüzde, subkonjuktival, aksillar, bölgede peteşiyal döküntü vakaların % 2- 50 sinde görülür.
  • Solunum şikayetleri:
    • Taşipne, dispne,
    • Dinlemekle krepitan raller,
    • Hemoptizi,
    • Bilateral infiltrasyon,
    • İleri vakalarda ARDS,
  • Nörolojik bulgular:
    • Konfüzyon,
    • Baş dönmesi ,
    • İleri vakalarda Koma,
  • Ateş
  • Kardiyovasküler sistem:
    • Taşikardi,
    • Hipotansiyon,
  • Retinal değişiklikler:
    • Peteşi,
    • Purtscher retinopatisi,
  • Sarılık
  • Renal :
    • Oligüri,
    • Anüri,
  • Hematolojik:
    • Trombositopeni < %50 den fazla azalma,
    • Ameni <%20 den fazla azalma,
    • Sedimantasyon saatte >71 üzerinde,
    • Yağ makroglobüli,nemisi ,

Yağ Embolisi tanısı nasıl konur?

  • Yukarıdaki bulguları destekleyen laboratvuar verileri,
  • Yağ globülleri ( non spesifik ve insensitif dir.
  • PA AC filmi: orta ve üst loblarda bilateral infiltrasyon ( kar fırtınası görüntüsü ),
  • Lipaz ve Fosfolipaz – A2 de artış,
  • Pulmoner Arter kateteri var ise PA basıncında artış,
  • Bronko Alveolar Lavaj örneğinde: makrofajlar içerisinde yağ vakuollri ( tanısal sensitivitesi düşüktür),
  • Kranial Tomografi: genellikle normaldir, ileri vakalarda ödem ve nonspesifik infaktüsler görülebilir.

Yağ embolisi için predispozan faktörler:

  • Travma,
  • Ortopedik cerrahi girişimler,
  • Alt ekstremite ve pelvik kırıklar, uzun kemik kırıklarının %20 sinde yağ embolis iolur.
  • Kapalı kırıklar,
  • Adipoz doku travması, mekanik travma, liposuction,
  • Yumuşak doku travması,
  • Karaciğer yetmezliği,
  • Kemik iliği travması,
  • Eksojen yağ enjeksiyonu: Total parenteral beslenme ( TPN), propofol, lenfografi,
  • Diğer yağ emboli sebepleri:
    • Orak hücre anemisi krizi,
    • Yanıklar,
    • Pankreatit,
    • Yüksek iftifa hastalığı,
    • Ekstra korporeal dolaşım.

Yağ embolisi tedavisi:

  • Masif yağ embolisinde mortalite tedaviye rağmen %5-15 arasında dır.
  • HEPARİN: rolü tam olarak aydınlarılamamıştır, teorik olarak lipazı aktive ederek lipemik serumu temizlediği düşünülüyor ancak altta yatan patolojinin ( kırık vb.) aşırı kanama riski var.
  • Profilaktik steroid kullanımının hiçbir faydası olmadığı gösterilmiş.
  • Yağ embolisini azaltmak – önlemek için: eksternal cerrahi fiksasyon, hipovoleminin hızla düzeltilmesi önerilir.

Referanslar

  • Mellor, A, and N. Soni. “Fat embolism.”Anaesthesia 2001; 56(2): 145.
  • Georgopoulos & Bouros. “Fat Embolism Syndrome: Clinical Examination is Still the Preferable Diagnostic Method.” Chest 2003; 123(4): 982-3.


ASPERGİLLUS ANTİKOR TESTİ

written by Dr. Aydoğan Lermi

Aspergillosis precipitin; Aspergillus İmmunodiffusion Test; Test for precipitating antibodies;
Ayrıca bkz: galaktomannan testi.

Kanda aspergillus mantarına karşı antikor olup olmadığını araştıran laboratuar testidir. Aspergillus mantarı akciğer ve dokularda enfeksiyon yapabilen, derin dokulara yayılan bir mantar türüdür.

Aspergillus Antikor testi için normal değerler:

Normal değer: negatif olmalıdır.

Aspergillus antikor testinin pozitif olması ne anlama gelir?

Aspergillus antikor testi pozitif olması vücutta bu mantara karşı antikor varlığı anlamına gelir, hastalık varlığını yada antikor varlığını gösterir. Mantar enfeksiyonu halen var yada geçirilmiş olabilir. Test aktif enfeksiyon varlığını göstermez. Aspergillus enfeksiyonlarının teşhisinde zaman içinde yükselen değerler enfeksiyon varlığını gösteren önemli laboratuar bulgularıdır.
Test yanlış negatif sonuç verebilir ( enfeksiyon olduğu halde sonuç negatif olabilir). Örneğin invaziv aspergillus enfeksiyonlarında test genellikle negatif olur. Testin pozitif olması için enfeksiyondan 2 hafta geçmesi gerekir. Çok spesifik bir test değildir. Galaktomannan testi bu açıdan daha spesifiktir.

Referanslar:
1.      Stevens DA. Aspergillosis. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier;2007:chap 360.
2.      Patterson TF. Aspergillus species. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, eds. Principles and Practice of Infectious Diseases. 7th ed. Philadelphia, Pa: Elsevier Churchill Livingstone; 2009:chap 258



ARTER KAN GAZI

written by Dr. Aydoğan Lermi

Kan Gazı; AKG; ABG;

Arter kanında bulunan oksijen, karbon dioksit ve asiditeyi (pH miktarını) ölçen laboratuar testidir.
Test arter kanından alınan kan ile çalışılır.
Solunum sistemini değerlendirmek amacıyla yapılır. Verilen oksijenin yada yapılan müdahalenin işe yarayıp yaramadığını test etmek için yapılır. Vücudun asit / baz dengesini görmek akciğer – böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek genel metabolik durumu anlamak amacıyla yapılır.

Arter kan gazı için normal değerler:

• Parsiyel oksijen basıncı ( PaO2): 75-100 mmHg,
• Parsiyel karbondioksit basıncı ( PaCO2): 38-42 mmHg,
• Arteriyel kan pH:7,38-7,42,
• Oksijen satürasyonu ( SaO2):94-100%
• Bikarbonat (HCO3):22-28 mEq/L

Anormal değerler akciğer, böbrek ve metabolik bozukluklara işaret eder.

Referanslar:
Seifter JL. Acid-base disorders. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 119