KOMPLEMAN

Complement;

Kompleman immün sistemin yardımcı proteinleridir, 9 adet proteinden oluşur C1 den C9 a dek adlandırılır. İltihabi reaksiyonlarda yer alır test kanda ve diğer vücut sıvılarında bakılır.

Total kompleman aktivitesi ( CH50, CH100) kompleman sisteminin tamamını test etmekte kullanılan laboratuar testleridir. C3 ve C4 en sık test edilen kompleman proteinleridir.

Kompleman testi neden istenir?

Kompleman testi immün sistemin hastalıklarının takip edilmesinde özellikle otoimmün hastalıkların alevlenmelerini tespit ve tedaviye verdikleri cevabı ölçmek için istenir. Örneğin bir Sistemik Lupus Eritematozus hastasında aktif dönemde C3- C4 düşük bulunur, tedavi ile seviye yükselir. Kompleman sistemi vücudun her yerinde aynı değildir örneğin romatizma da kanda kompleman seviyesi normal hatta yüksek bulunurken iltihaplı eklem sıvısında çok düşük bulunur. Ağır enfeksiyonlar sırasında C3 kompleman düşer. C3 alternatif kompleman sisteminin göstergesidir ve sıtma gibi Paraziter hastalıklar ve ağır mantar hastalıklarında da düşer.

Kompleman seviyesinin normal değeri nedir?

  •  Total kan kompleman seviyesi : 41 ila 90 hemolitik unit
  •  C1: 16 to 33 mg/dL
  •  C3:
    •  Erkek: 88 ila 252 mg/dL
    •  Kadın: 88 ila 206 mg/dL
  •  C4:
    •  Erkek: 12 ila 72 mg/dL
    •  Kadın: 13 ila 75 mg/dL

Not: normal değerler laboratuarlar arasında değişiklik gösterebilir.

Kompleman seviyesini arttıran hastalıklar nelerdir?

  •  Bazı kanserler,
  •  Bazı enfeksiyon hastalıkları,
  •  Ülseratif kolit sırasında kompleman seviyesi artar.

Kompleman seviyesini düşüren hastalıklar:

  •  Siroz,
  •  Glomerülonefrit gibi böbrek hastalıkları,
  •  Herediter anjioödem,
  •  Hepatit,
  •  Böbrek transplant rejeksiyonu,
  •  Lupus nefriti,
  •  Kötü beslenme,
  •  Sistemik Lupus Eritematozus alevlenmeleri sırasında kompleman düşer.

Kompleman proteinleri iltihabi olaylar sırasında sırayla aktive olarak birbirlerine yapışır ve zararlı maddelerin ortadan kaldırılması için immün sistemi harekete geçirirler. Örneğin: Aktive olmuş kompleman sistemi bakterinin zarını delerek ölmesini sağlar.

 

 




PERİFERİK YAYMA

Formül Lökosit; Blood differential;

Kan içindeki hücrelerin mikroskop altında detaylı incelenmesidir. Hücrelerin normal, anormal, immatür olanları ve yüzde oranları sayılır. Kanı oluşturan eritrositler ve 5 ana hücrenin incelemesi yapılır:

•        Nötrofil lökositler,
•        Lenfositler,
•        Monositler,
•        Eozinofiller,
•        Bazofiller sayılarak incelenir.

Periferik yayma ne için yapılır?

Kansızlık, enfeksiyonlar, lösemi araştırması amacıyla yapılır.

Kan Sayımı İçin normal değerler:

•        Nötrofiller: % 40 ila 60,
•        Lenfositler: % 20 ila 40,
•        Monositler: %2 ila 8,
•        Eozinofiller: %1 ila 4,
•        Bazofiller: % 0,5 ila 1 oranında bulunur.

Kanda beyaz küre artışı:

•        Enfeksiyonlara,
•        Akut streslere,
•        İnflamatuar hastalıklara,
•        Lösemiye,
•        İlaçlara bağlı olabilir.

Kan hücrelerinden birinin aşırı yükselmesi diğerlerinin rölatif olarak düşmesine yol açar.

Nötrofil lökosit artışı:

•        Akut enfeksiyonlara,
•        Akut streslere,
•        Eklampsiye,
•        Gut hastalığına,
•        Myelositik lösemiye,
•        Romatizmal ateşe,
•        Romatoid artrite,
•        Tidoidit e,
•        Travmalara bağlı olabilir.

Nötrofil sayısında düşme:

•        Aplastik anemiye,
•        Kemoterapiye,
•        İnfluenza ve diğer viral enfeksiyonlara,
•        Ağır bakteriyel enfeksiyonlara,
•        Radyoterapi ve radyasyona maruz kalmaya bağlı olabilir.

Lenfosit artışı:

•        Kronik bakteriyel enfeksiyonlara,
•        Hepatitlere,
•        İnfeksiyöz mononükleozis e,
•        Lenfositik lösemiye,
•        Multipl myelomaya,
•        Kabakulak, kızamık gibi bazı viral enfeksiyonlara bağlı olabilir.

Lenfositlerde düşüklük:

•        Kemoterapiye,
•        HIV enfeksiyonuna,
•        Lösemiye,
•        Radyasyon tedavisi yada radyasyona maruz kalmaya,
•        Sepsise bağlı olabilir.

Monosit artışı:

•        Kronik inflamatuar hastalıklara,
•        Paraziter enfeksiyonlara,
•        Tüberküloza,
•        İnfeksiyöz mononükleozise,
•        Kızamık, kabakulak gibi bazı viral enfeksiyonlara bağlı olabilir.

Eozinofil sayısında artış:

•        Alerjik reaksiyonlara,
•        Kanserlere,
•        Kollajen vasküler hastalıklara,
•        Paraziter enfeksiyonlara bağlı olabilir.

Bazofil miktarında düşme alerjik reaksiyonlarda görülür.

Referanslar:
Bagby GC. Leukopenia and leukocytosis. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 173.
Dinauer MC, Coates TD. Disorders of phagocyte function and number. In: Hoffman R, Benz EJ Jr, Shattil SJ, et al, eds. Hoffman Hematology: Basic Principles and Practice. 5th ed. Philadelphia, Pa: Churchill Livingstone Elsevier; 2008:chap