K+;

Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır.

Potasyum için normal Değerler:

Normalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/L arasındadır.

Potasyumu Arttıran Sebepler

•  Gıdayla fazla potasyum alımı,
•  Serumla fazla potasyum verilmesi,
•  Hücrelerin parçalanması sonucu hücre içindeki potasyumun dışarı çıkması:
  •  Yanıklar,
  •  Kas ezilmeleri ve kas iltihapları,
  •  Ağır sistemik enfeksiyonlar , sepsis,
  •  Agır travmalar ezilme – çarpmalar,
•  Lenfoma lösemi tedavisi
•  Potasyumun atılımının azalması:
  •  Böbrek yetmezliği,
  •  Ağır ani su kayıpları,
•  Şeker koması,

Potasyumu Azaltan Sebepler

•  Beslenme bozukluğu – açlık,
•  Alkolizm,
•  Şeker koması tedavisi sırasında,
•  Anabolik hormon tedavisi,
•  İdrarda fazla potasyum atılması,
•  Böbreküstü bezi hastalıkları,
•  Hormonal tedaviler,
•  İlaçlar,
•  İshal, kusma,
•  Aşırı terleme

Ca; Ca+2; Serum calcium; Ca++; Calcium – blood test:

Kalsiyum vücudumuzun önemli yapı taşlarından birisidir. Tüm hücreler kalsiyuma ihtiyaç duyar. Kemik ve dişlerimiz kalsiyumdan oluşur. Kalbimizin çalışması, sinir siteminin ileti göndermesi, kaslarımızın kasılması ve kanımızın pıhtılaşması için kalsiyum gerekir. Kalsiyum kan içinde proteine bağlı ve serbest olarak dolaşır. Kanda iki tür kalsiyum değerine bakılır. Total kalsiyum ve iyonize kalsiyum.

Kanda total kalsiyum değerini arttıran ilaçlar:

•  Kalsiyum tuzları,
•  Lityum,
•  Tiazid Diüretik ler,
•  Tiroksin,
•  Vitamin D,
•  Aşırı süt içmek kan kalsiyumunu arttırır.

Kan kalsiyum değerine ne için bakılır?

Kemik hastalıkları, paratiroit bezi hastalıkları ve böbrek hastalıklarının teşhisi ve takibi amacıyla bakılır.

Kalsiyum için normal değerler:

Kalsiyum normalde 8,5 – 10,2 mg/dL dir.

Kan kalsiyum miktarını arttıran sebepler:

•  Addison hastalığı,
•  Aşırı vitamin D alımı, Vitamin D zehirlenmesi,
•  Aşırı kalsiyum alınması ( süt alkali sendromu),
•  HİV / AİDS,
•  Hiperparatiroidi,
•  Granülomatöz enfeksiyon hastalıkları;
  •  Tüberküloz,
  •  Bazı mantar enfeksiyonları,
•  Kemik tümörleri,
•  Metastatik kemik tümörleri,
•  Multipl Myelom,
•  Hipertiroidi,
•  Paget hastalığı,
•  Aşırı hareketsiz yaşam,
•  Sarkoidoz,
•  Bazı ilaçlar:
  •  Lityum,
  •  Tamoksifen,
  •  Tiazid diüretikler Kalsiyum miktarını arttırırlar.

Kan kalsiyumunu düşüren sebepler:

•  Vitamin D eksikliği,
  •  Riketsiya,
  •  Osteomalazi,
•  Hipoparatiroidizm,
•  Böbrek yetmezliği,
•  Karaciğer yetmezliği,
•  Magnezyum eksikliği,
•  Beslenme bozuklukları,
•  Emilim bozukluğu ile seyreden barsak hastalıkları ( malabsorbsyon ),
•  Pankreatit kalsiyum miktarını düşürür.

Ayrıca aşağıdaki hastalıkların tanısında ve takibinde kan kalsiyum değeri önemli bilgiler verir:

•  Deliryum,
•  Demans,
•  Multipl Endokrin Neoplazi ler ( MEN I ve MEN II),
•  Renal hücreli karsinom, Sekonder hiperparatiroidi.

Referanslar:

Wysolmerski JJ, Insogna KL. The parathyroid glands, hypercalcemia, and hypocalcemia. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 266

Fosfor yaşam için gerekli minerallerdendir. Yağ ve karbonhidrat metabolizmasında yer alır ve enerjinin transferinde yer alır. Bağırsaklardan emilen fosfor kemiklerde depolanır. Depolanmasını Parathormon düzenler böbreklerden atılır.

Fosfor için normal değerler:

• Erkek: 2,5-4,8 mg/dl
• Kadın: 2,5-4,8 mg/dl
• Çocuk: 4-7 mg/dl

Fosforun artmasına neden olan sebepler :

•  Parat hormon un azalması
•  D vitamini fazlalığı,
•  Kemik kırıkları,
•  Böbrek yetmezliği,
•  Kontrolsuz şeker hastalığı,
•  Bazı hipofiz ve böbrek üstübezi hastalıkları,
•  Bazı kemik hastalıkları,
•  Kemik iliğini ilgilendiren tümörler ve
•  Lösemi

Fosforun azalmasına neden olan sebepler:

•  Parat hormonun artması,
•  D vitamini eksikliği,
•  Alkolizm,
•  Şeker hastalığı,
•  Beslenme bozukluğu,
•  Tiroid hastalıkları,
•  İdrar söktürücü ilaçlar,
•  Sık kusma,
•  Kemik iliği tümörleri fosforun düşmesine neden olur.