EGZAMA

written by Dr. Aydoğan Lermi

Atopik Dermatit; Egzema;

Egzama derinin dış tabakasının kronik iltihabıdır. Hastalık bebekler ve çocuklarda sık görülür, yaşla azalır, nadiren erişkinlerde de görülür. Atopik dermatit de denir, bulaşıcı değildir.

Egzama neden olur?

Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik yatkınlık olduğu bilinmektedir. Ayrıca:

  •  Çevresel faktörler,
  •  Alerjiler:
    •  Ciltte alerji yaptığı bilinen faktörler egzamayı tetiklemektedir ( lateks eldiven, sabun parfümü, yünlü kumaş vb. ),
    •  Toz ve mite alerjisi,
  •  Stres,
  •  Aşırı temizlik, bölgenin sık sık yıkanması,
  •  Lateks hassasiyeti,
  •  Cildi kazımak, keselemek yada kaşımak egzamayı tetikleyen önemli sebeplerdir.

Egzama için risk faktörleri nelerdir?

  •  Yaş: egzama en çok 5 yaş altı çocuklarda görülür,
  •  Astım ve saman nezlesi varlığında egzama daha sık görülür,
  •  Şehirde yaşam ve düşük nemli ortamlarda egzama daha sık görülür,
  •  Yakınlarında egzama ve alerjik hastalık olanlarda egzama daha sık görülür,
  •  Asyalılarda daha sıktır.

Egzama nın belirtileri nelerdir?

Egzama şikayetleri kişiden kişiye çok farklılık gösterir. Kaşıma, keseleme ve kazıma atopik dermatit şikayetlerini çok arttırır. En sık görülen şikayetler:

  •  Kuru kaşıntılı deri,
  •  Deride çatlaklar,
  •  Yanaklar, eller ve bacaklarda kızarıklık, pullanma,
  •  Deride kalınlaşma, kabalaşma,
  •  Deride küçük kabartılar,
  •  Pullanan, çatlak, sızıntılı, akıntılı deri,
  •  Kışın ve kuru havada şikayetlerin artması en sın görülen şikayetlerdir.

Egzama teşhisi nasıl konur?

Hastanın şikayetleri ve muayene bulguları teşhis koydurur.

Egzamanın tedavisi var mı?

Egzama tedavisinde ana hedef iyileşmeyi bir an önce sağlamaktır. Bu amaçla:

  •  Cildin kaşınmasına, kazınmasına engel olmak,
  •  Cilt enfeksiyonlarından korunmak,
  •  Alevlenmeleri önlemek,
  •  Şikayetleri arttıran sebeplerden uzak durmak,
  •  Var ise alerjik sebepleri ortadan kaldırmak gerekir.

Tedavi esnasında aşağıdaki önlemlere dikkat etmek gerekir:

  •  Cilt bakımı:
    •  Uzun süreli banyo ve duş yapılmamalı, duş ve banyo 15 dakikayı geçmemelidir,
    •  Sıcak banyo yapılmamalıdır,
    •  Aşırı temizlik yapılmamalı,
    •  Temizlik maddeleri fazla kullanılmamalı,
    •  Hafif ve katkısız kalıp sabunlar kullanılmalıdır,
    •  Duştan sonra hava ile yada hafif atuşmanlar ile kurutulmalıdır, ,
    •  Duştan hemen sonra tam kurumadan nemlendirici sürülmelidir,
    •  Cilt enfeksiyonları hemen tedavi edilmelidir.
  •  İlaçlar:
    •  Lokal etkili ilaçlar ( bunlar kortizon, tacrolimus yada pimecrolimus içerebilir),
    •  Ağızdan alınan ilaçlar: ileri vakarla için ağızdan kortizon yada siklosporin verilebilir,
    •  Antibiyotik: cilt enfeksiyonlarında ağızdan yada cilde sürülen antibiyotik verilebilir,
    •  Kaşıntıyı önlemek amacıyla ağızdan yada yüzeysel alerji ilaçları verilebilir.
  •  Fototerapi:
    •  Güneş ısınları egzama tedavisinde kullanılır, yapay güneş ışığı , ultraviyole ışık yada fotoferez tedavide kullanılabilir.

Egzamadan korunma yolları : c

Egzamadan korunmak için ;

  •  Cildin ve yaşanılan ortamın sürekli nemli olması,
  •  Aşırı temizlikten kaçınılması,
  •  Alerji yaptığı bilinen maddelerden uzak durmak,
  •  Anne sütü kullanımı,
  •  Biberonla beslenen çocuklar için % 100 kesilmiş süt suyundan yapılan Mama kullanmak ( whey Formula ),
  •  Çocukların ev hayvanlarıyla erken yaşta tanışması,
  •  Probiyotik kullanımı egzamadan korunmada önemli adımlardır.

Eğer egzama var ise şikayetleri azaltmak için

  •  Evde yeterli nemin sağlanması,
  •  Toz ve mite temizliği,
  •  Yün ile direk temas etmemek,
  •  Sık aralıklarla nemlendirici kullanmak,
  •  Egzamalı bölgeyi kaşımamak, kazımamak, keselememek,
  •  Ortamın soğuk olması terlemeyi önlemek,
  •  Stresten uzak durmak alevlenmeleri azaltır.

Egzama tedavisi kısa sürmez, iyileşme haftalar bazen aylar alır. Tedavi planına uymak önemlidir.

Referanslar:
1. American Academy of Allergy, Asthma, and Immunology
http://www.aaaai.org/
2. The National Eczema Society
http://www.eczema.org/
3. Canadian Dermatology Association
http://www.dermatology.ca/
4. Dermatologists.ca
http://www.dermatologists.ca/
5. American Academy of Dermatology website. Available at: http://www.aad.org . Accessed August 14, 2009.
6. Barnetson RS, Rogers M. Childhood atopic eczema. BMJ . 2002;324:1376-1379.
7. Brehler R, Hildebrand A, Luger T. Recent developments in treatment of atopic eczema. J Am Acad Dermatol . 1997;36:983-994.
8. Eczema. American Academy of Allergy, Asthma, and Immunology website. Available at: http://www.aaaai.org/patients/allergic_conditions/eczema.stm .
9. Holscher B, Frye C, Wichmann HE, Heinrich J. Exposure to pets and allergies in children. Pediatr Allergy Immunol . 2002;13:334-341.
10. Mohla G, Horvath N, Stevens S. Quality of life improvement in a patient with severe atopic dermatitis treated with photopheresis. J Am Acad Dermatol . 1999;40(5 Pt 1):780-782.
11. National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases website. Available at: http://www.niams.nih.gov/ .
12. Saarinen UM, Kajosaari M. Breastfeeding as prophylaxis against atopic disease: prospective follow-up study until 17 years old. Lancet . 1995;346:1065-1069.
13. Wahn U, Bos JD, Goodfield M, et al. Efficacy and safety of pimecrolimus cream in the long-term management of atopic dermatitis in children. Pediatrics . 2002;110(1 Pt 1):e2.
14. 7/6/2009 DynaMed’s Systematic Literature Surveillance http://www.ebscohost.com/dynamed/what.php : Langan SM, Flohr C, Williams HC. The role of furry pets in eczema: a systematic review. Arch Dermatol. 2007;143:1570-1577.
15. 6/4/2010 DynaMed’s Systematic Literature Surveillance http://www.ebscohost.com/dynamed/what.php : Alexander DD, Cabana MD. Partially hydrolyzed 100% whey protein infant formula and reduced risk of atopic dermatitis: a meta-analysis. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2010;50(4):422-430.
16. 1/4/2011 DynaMed’s Systematic Literature Surveillance DynaMed’s Systematic Literature Surveillance : Dotterud CK, Storr O, Johnsen R, Oien T. Probiotics in pregnant women to prevent allergic disease: a randomized, double-blind trial. Br J Dermatol. 2010;163:616-623