GRAVES HASTALIĞI

Graves

Toksik guatr, Diffüz guatr, Graves’ Disease, Diffuse thyrotoxic goitre.

Graves hastalığı nedir?

Tiroid bezi boyun ön tarafında yer alan ve salgıladığı hormonlar ile vücudun metabolizmasını hızlandıran bir bezdir. Tiroid bezi salgıladığı T3 ve T4 hormonları ile bütün vücudun metabolik hızını ayarlar.  Tiroid bezi beyinden salgılanan Tiroid Stimülan Hormon ( TSH) denilen bir hormon ile kontrol edilir. Graves hastalığı hipertiroidiye yol açan (Tiroid bezinin çok çalışmasına yol açan) en sık hastalıktır.  Graves hastalığı otoimmün hastalıktır, yani vücudun kendi dokusuna karşı oluşan antikorlar nedeniyle ortaya çıkar (TSH benzer antikor = TRAB= Tiroid Reseptör Antikoru= TSI = Tiroid Stimülan İmmünglobülin). Bu anti Tiroid antikorlar Tiroid bezinin çok çalışmasına sebep olur. Tiroid Stimülan Hormon benzeri bu antikorlar hastalığın ana sebebidir. Graves hastalığında ortaya çıkan TSI beyinden salgılanan TSH gibi etki ederek tiroid bezinin çok çalışmasına ve aşırı hormon üreterek metabolizmanın artmasına yol açar. Tiroid bezi büyür ( GUATR). Hastalık genç-orta yaşlarda ve kadınlarda daha sık görülür ve dünyada 10 milyondan fazla insanı etkiler. Ailede otoimmün hastalık olanlarda daha sık görülür.

Graves hastalığının belirtileri nelerdir?

Hastalık genellikle genç orta yaşlarda ortaya çıkar, yavaş seyirli bir hastalıktır, hastaların %30 unda göz belirtileri olabilir ( fırlamış gözler, göz kuruması, irritasyon vb.), ayrıca sıklıkla

  • Konsantrasyon güçlüğü,
  • Çift görme,
  • Sık dışkılama,
  • Tiroid bezinin büyümesi ( guatr),
  • Erkeklerde meme dokusunun büyümesi( jinekomasti),
  • Ellerde titreme,
  • İmpotans ve libido azalması,
  • Çarpıntı, aritmi,
  • Uykusuzluk,
  • Kaslarda güçsüzlük,
  • İştah artması,
  • Sinirlilik, depresyon, anksiyete,
  • Aşırı terleme,
  • Kilo kaybı görülür.

Gebelerde Graves hastalığı bebekte geçici hipertiroidiye yol açar. Tiroid hormonlarına uzun süre yüksek dozda maruz kalmak kemik erimesine yol açar. Tiroid hormonlarının ani ve aşırı yükselmesi tiroid krizine denilen ağır tabloya yol açar.

Graves hastalığı nasıl teşhis edilir?

Hastanın şikayetleri ve klinik muayene teşhisin temelini oluşturur, hastada guatr varlığı ve göz bulguları Graves hastalığını destekler, ayrıca laboratuvar testleri teşhisi destekler. Hastaların %50 sinde klinik bulgu ve şikayet yoktur, hastalık sadece laboratuvar testleri ile teşhis edilir.  Hasta kanında bakılacak olan

  • TSH,
  • T3 ( tri iodo trionin),
  • T4 ( tetra iodo trionin) hormonları ve bu hormonların serbest miktarları
  • Free T3, Fee T4 teşhise yardımcı olur.
  • Troid bezine karşı gelişen antikorlar bakılabilir
    • TSI= TRAB ( tiroid Stimülan İmmunglobülin = TRAB= tiroid reseptör antikoru) Graves hastalığına özgüdür tanı koydurur,
    • Tiroid Peroksidaz antikoru ( Anti TPO) Graves hastalığına özgü değildir Hashimoto hastalığında da pozitif olur.
    • Anti Tiroglobülin ( Anti Tg) de Graves hasatlığına özgü değildir.

Graves Hastalığına Laboratuvar dışı tanı yöntemleri:

  • Ultrasonografi: tiroid bezinin büyüklüğü tespit edilir.
  • Radyoaktif İyot tutulumu: tiroid bezi iyot ile çalışır. Graves hastalığında fazla çalışan tirodi dokusu verilen iyodu fazlaca tutar. Graves hastalığı için önemli bir testtir. Verilen radyoaktivite bir hastalıya yol açmayacak kadar düşüktür.

Graves hastalığının tedavisi:

Tedavide tiroid den salınan hormon fazlalığını durdurmak hedeflenir, bu amaçla:

  • Anti tiroid ilaçlar ile hormon yapılması engellenmeye çalışılır,
  • Radyoaktif iyot ile tiroid dokusu harap edilerek fazla çalışması önlenir,
  • Bazen cerrahi olarak fazla çalışan tiroid bezi çıkartılır.

Hormon seviyesi normale indirildiği zaman göz bulguları hızla geriler. Sinirlilik, çarpıntı, terleme, anksiyete gibi şikayetler beta bloker ilaçlar ile tedavi edilir.

Referanslar:

  • Eckman, A. (Updated 2010 April 20). Graves disease. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000358.htm. Accessed November 2010.
  • Yeung, S. et. al. (Updated 2010 April 26). Graves Disease. eMedicine [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/120619-overview through http://emedicine.medscape.com. Accessed November 2010.
  • Ferry Jr., R and Levitsky, L. (Updated 2010 April 23). Graves Disease. eMedicine Specialties, Pediatrics [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/920283-overview through http://emedicine.medscape.com. Accessed November 2010.
  • Patil-Sisodia, K. and Mestman, J. (2010 March 31). Graves Hyperthyroidism and Pregnancy: A Clinical Update. Medscape Today from Endocrine Practice. 2010;16(1):118-129. [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/718807 through http://www.medscape.com. Accessed November 2010.
  • Mayo Clinic Staff (2009 July 7). Graves’ disease. MayoClinic.com http://www.mayoclinic.com/health/graves-disease/DS00181/METHOD=print through http://www.mayoclinic.com. Accessed November 2010.



BLUMİA NERVOSA

Nevrotik Kusma; Yeme hastalığı;

Blumia nervosa bir yeme bozukluğudur. Blumiada kontrolsüz yeme atakları görülür. Hastalar bu ataklardan sonra yediklerinin kendilerine zarar vereceği kilo aldıracağı düşüncesi ile ya kusarlar, ya ilaç ile ishal olmaya çalışırlar yada idrar söktürücü alırlar.
Blumia hastaları bu durumu sıklıkla tekrar ederler. Bu durumun haftada en az 2 kez ve üç ay süreyle tekrarlanmasına blumia nervosa denir.
Hastaların kiloları ve vücut şekliyle ilgili takıntıları vardır. Bazen bu durum aşırı egzersiz, oruç yada açlık dönemlerini takiben aşırı yeme ve öğünlerini çıkartma şeklinde de görülür.

Blumia nervosa neden olur?

Blumia nervosa bir yeme bozukluğudur ve diğer yeme bozuklukları gibi sebebi tam olarak aydınlatılamamıştır. Birçok faktörün bu hastalığın gelişiminde yer aldığı düşünülmektedir:

  •  Moda ve sosyal trendin zayıflık yönünde çağrılar yağması,
  •  Sıkı diyet yada kısıtlı yeme alışkanlığı,
  •  Beyin kimyasının bozulması,
  •  Fiziksel ve ruhsal stres altında olmak,
  •  Sindirim sistemi bozuklukları ve hastalıkları:
    •  Midenin büyümesi,
    •  Yavaş boşalan mide,
    •  Sindirim hormonlarının azlığı ve yetersizliği

hastalığın başlamasını tetikleyebilir.

Blumia nervosa kimlerde görülür?

Hastalık daha çok:

  •  Kadınlarda,
  •  11- 20 yaşları arasında,
  •  Obez kişilerde,
  •  Anksiyetesi olanlarda,
  •  Depresyonda olanlarda,
  •  Ailesinde obez kişiler olanlarda,
  •  Ailede ruhsal problemler olan kişilerde,
  •  Kendine güveni olmayan kişilerde,
  •  Vücut kilosu ve şekli ile sorunu olan kişilerde,
  •  Fiziksel görünüşün önemli olduğu işlerde çalışanlarda

Blumia daha sık görülür.

Blumia nın belirtileri nelerdir?

Ruhsal bulgular:

  •  Bir seferde yüklü miktarda öğün yemek,
  •  Yemek yerken kontrolü kaybetme duygusu,
  •  Kendi kendini kusturabilme,
  •  Laksatif (ishal yapıcı), idrar söktürücü, diyet ilaçlarını bulundurma ve sık sık kullanma,
  •  Aşırı egzersiz,
  •  Ruh halinde hızlı ve şiddetli değişiklikler,
  •  Depresyon,
  •  Anksiyete hali,
  •  Yeme arzusunu bastıramama,
  •  Alkol yada ilaç kullanımı,

Fiziksel bulgular:

  •  Karın ağrıları,
  •  Adet düzensizlikleri,
  •  Yanak ve çene bölgesinde şişlik ödem,
  •  Boğaz ağrısı,
  •  Tükürük bezlerinde ödem,
  •  Şişkinlik, gaz,
  •  Mide asidi nedeniyle dişlerde çürük, lekelenme, diş etlerinde çekilme,
  •  Parmakla kusturmadan dolayı ellerin, parmakların arkasında sıyrılma zedelenmeye bağlı izler,

Diğer bulgular:

  •  Kusmaya bağlı yutak borusu yanıkları,
  •  Diş çürükleri,
  •  Dişeti hastalıkları,
  •  Ağızda kötü koku,
  •  Sinüzit,
  •  Laksatif ve idrar söktürücü kullanımı dolayısıyla aşırı halsizlik, hipotansiyon ve vücut kimyasında bozulma,
  •  Baş dönmesi,
  •  Baygınlık atakları,
  •  Çabuk yorulma,
  •  Kas krampları,
  •  Kabızlık,
  •  Kalpte ritim bozukluğu, ani ölüm, sık görülür.

Blumia hastalarında yüksek oranda kişilik bozuklukları, psikiyatrik bozukluklar görülür:

  •  Depresyon sık görülür, çabuk gelişir,
  •  Anksiyete ve panik atak sık görülür,
  •  İlaç ve alkol bağımlılığı gibi bağımlılıklara yatkındırlar,
  •  Ruh halinde ani ve şiddetli değişiklikler sık görülür.

Blumia nervosa nasıl teşhis edilir?

Hastanın ve hasta yakınlarının hikayesi ile muayene bulguları teşhise yardımcı olur. Hastanın:

  •  Fiziksel ve psikolojik geçmişi,
  •  Öğünleri ve yeme şekli,
  •  Vücuduna giren öğünlerden kurtulma şekli ve isteği teşhis koydurur.

Aynı zamanda blumia nın neden olduğu hasarın tespiti gerekir bu amaçla:

  •  Laboratuar testleri,
    •  Kan sayımı,
    •  Böbrek fonksiyon testelri,
    •  Karaciğer fonksiyon testleri,
    •  Kan biyokimyası,
  •  EKG ve kalbin durumu,
  •  İlaç taraması,
  •  Diş muayenesi,
  •  Gastroskopi,
  •  Kolonoskopi gerekebilir.

Tüm blumia hastaları psikiyatri tarafından detaylı muayene edilmelidir.

Blumia tedavisi:

Blumia tedavisinde amaç:

  •  Kontrolsüz yemek yemeyi önlemek ve,
  •  Yenilen yemekten kurtulma girişimlerini durdurmak,
  •  Vücut kilo ve şekli konusunda kendine güven oluşturmaktır.

Tedavide aşağıdaki girişimler kombine edilir:

A- Diyetisyen konsültasyonu: sağlıklı diyet ve öğün içerikleri konusunda hastanın bilgilendirilmesini sağlar, dengeli ve düzenli beslenme, kilo hedefi ve kalori hedefi koymaya yardımcı olur.

B- Psikoterapi: kognitif davranış tedavisi tedavide etkilidir. Özellikle ilaç tedavisi ile desteklenmiş psikoterapi başarılı sonuçlar verir.
Psikoterapi ile hastanın:
i. Kendisini kontrolsüz yemeğe iten sebepleri belirlemesi,
ii. Yeni yeme isteği ile başa çıkma becerileri geliştirmesi,
iii. Stres yönetimi,
iv. Zayıflama konusunda realistik düşünceler geliştirmesi,
v. Yeme konusunda sağlıklı düşünce ve yaklaşımlar geliştirmesi,
vi. Yeme dürtülerini kontrol etmesi sağlanabilir.

İlaç tedavisi: Serotonin geri alım inhibitörü olan anti depresan ilaçlar ile birlikte psikoterapi blumia tedavisinde çok başarılı sonuçlar vermektedir.

Blumiadan korunmak mümkün mü?

Blumiadan korunmak için yeme, yeme dürtüsü ve vücut algısı konusunda sağlıklı bir düşünce oluşturulması gerekir. Bu düşünce çocuk yaştan başlanarak oluşturulabilir. Erken tanı önemlidir bu nedenle çocukların

  •  Yeme arzularını kontrol edemediklerini düşünüyorsanız,
  •  Vücut ve kilo algılamasında sorunlar yaşıyor ise,
  •  Zayıflık ve zayıflama konusunda takıntılar başlarsa,
  •  Kendini kusmaya zorlar ise vakit geçirmeden bir doktora başvurunuz.

Referanslar:
1. Bulimia Nervosa Resource Guide for Family and Friends
http://www.bulimiaguide.org/
2. National Association of Anorexia Nervosa and Associated Disorders
http://www.anad.org/
3. National Eating Disorders Association
http://www.nationaleatingdisorders.org/
4. Bulimia Anorexia Nervosa Association
http://www.bana.ca/
5. Candian Mental Health Association
http://www.ontario.cmha.ca/index.asp/
6. Antidepressant use in children, adolescents, and adults. US Food and Drug Administration website. Available at: http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/InformationbyDrugClass/UCM096273 . Published May 22, 2009. July 15, 2009.
7. Beers MH, Fletcher A. The Merck Manual of Medical Information . 2nd ed. Whitehouse Station, NJ: Merck Research Laboratories; 2003.
8. Bulimia nervosa. National Institute of Mental Health website. Available at: http://www.nimh.nih.gov/health/publications/eating-disorders/bulimia-nervosa.shtml . July 11, 2008.
9. Cecil RL, Goldman L, Bennett JC. Cecil Textbook of Medicine . 21st ed. Philadelphia, PA: WB Saunders Company; 2000.
10. Conn HF, Rakel RE. Conns Current Therapy 2001 . 53rd ed. Philadelphia, PA: WB Saunders Company; 2001.
11. Ferri F, ed. Ferri’s Clinical Advisor 2010. Philadelphia, PA: Mosby Elsevier; 2009.
12. Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Textbook of Internal Medicine. 23rd ed. Philadelphia, PA: Saunders; 2008.
13. Goroll AH, Mulley AG. Primary Care Medicine . 4th ed. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins; 2000.
14. Griffith HW. Griffiths 5-Minute Clinical Consult . Baltimore, MD: Lippincott Williams & Wilkins; 1999.
15. Jacobson JL, Jacobson AM. Psychiatric Secrets. 2nd ed. Philadelphia, PA: Hanley & Belfus; 2001.
16. Lenders JW, Eisenhofer G, Mannelli M, et al. Phaeochromocytoma. Lancet . 2005;366:665-675.
17. Noble J. Textbook of Primary Care Medicine. 3rd ed. St. Louis, MO: Mosby; 1996.
18. Rakel R. Textbook of Family Medicine 2007. 7th ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2009.
19. Rakel RE, Bope ET. Conns Current Therapy. 60th ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2009.
20. Stern TA, et al. Massachusetts General Hospital Comprehensive Clinical Psychiatry. Philadelphia, PA: Mosby Elsevier; 2008.
21. Tasman A, Kay J, Lieberman JA. Psychiatry . Philadelphia, PA: WB Saunders Company; 1997