KOLİ BASİLİ

E. coli; Escherichia coli; E. Coli enfeksiyonu; Escherichia coli O157:H7; EHEC; ETEC; EPEC; EIEC.

E.coli insanların ve hayvanların bağırsaklarında bol miktarda bulunan bir bakteridir. Yüzden fazla çeşidi vardır, bazı çeşitleri gıdalar ve sular ile bulaşan salgınlara neden olur, barsak enfeksiyonu yapar.

Koli basili hangi hastalıklara sebep olur?

Koli basilinin yüzlerce çeşidinden birkaç tanesi gıdalar ve sular ile bulaşan salgınlara neden olur. Karın ağrısı, bulantı kusma ve kanlı ishalle seyreden ciddi enfeksiyonlar yapar. Bu tür enfeksiyonlara neden olan koli basilleri değişik isimler alırlar:

EHEC: Entero Hemorajik E. Coli:

kanlı ishalle seyreden barsak enfeksiyonu yapar. Bu tür içinde E. Coli O157 H7 bakterisi sığır etleri ile bulaşan ve ağır kansızlık ve böbrek yetmezliği ile sonuçlanan Hemolitik üremik sendrom denilen bir tabloya neden olur.

ETEC: Entero Toksijenik E. Coli:

Bol sulu ishal ve karın ağrısına neden olur. Turist ishali nin en büyük sebebidir.

Koli basili nasıl bulaşır?

Koli basili genellikle hayvanlardan insanlara bulaşır. Hayvan artıkları ile kirlenmiş gıdalar ve sular en sık bulaşma yollarıdır. Özellikle:

  •  Az pişmiş sığır etleri, özellikle hamburger,
  •  Kirli sular,
  •  Kirli sular veya gübre ile kirlenmiş sebze ve meyve,
  •  Pastörize olmamış süt ve süt ürünleri,
  •  Sığırlar ile uğraşan kişilere bulaşır.

Koli basili ince bağırsak enfeksiyonu yapar. Bakterinin çeşidine göre bol sulu ishal yada dizanteri benzeri kanlı ishale neden olur. EHEC bakterisi ise kansızlık ve böbrek yetmezliğine ve ölüme yol açabilir.

Koli basili enfeksiyonları herkezde ve her yaşta görülebilir, en çok:

  •  Çocuklarda ve yaşlılarda,
  •  Kronik hastalığı olanlarda ( diyabet, kanser tedavisi görenler, mide ilaçları kullananlar vb),
  •  Çiftlik çalışanlarında daha sık görülür.

Koli basili belirtileri nelerdir?

Hastalık şiddeti kişiden kişiye değişmekle birlikte koli basili enfeksiyonlarında:

  •  Kramp tarzında karın ağrıları,
  •  Bol sulu ishal,
  •  Su kaybına bağlı halsizlik, bitkinlik,
  •  Yorgunluk, çabuk yorulma,
  •  Kanlı ishal,
  •  Hafif ateş,
  •  Bulantı ve kusma görülür.
  •  Koli basilinin cinsine bağlı olarak bu hastalık tablosuna ağır kansızlık, üre artışı ve böbrek yetmezliği tablosu eklenebilir.

Koli basili teşhisi nasıl konur?

Hastanın şikayetleri ve muayene bulguları teşhise yardımcıdır. Koli basili enfeksiyonunun kesin teşhisi laboratuar testleri ile konur. E. Coli enfeksiyonu şüphesinde aşağıdaki testler istenmelidir:

  •  Tam kan sayımı,
  •  Üre,
  •  Kreatinin,
  •  Dışkı kültürü,
  •  Dışkıda EHEC tespiti istenmelidir.

Koli basili hastalıkları nasıl tedavi edilir?

Koli basili enfeksiyonlarının ve sebep oldukları komplikasyonların tedavisi ayrı ayrı değerlendirilir.

Sıvı takviyesi:
Birçok hasta sıvı takviyesi ile 5 – 10 günde kendi kendine iyileşir. Hastalar nadiren hastaneye yatırılır. Sıvı tedavisi sırasında ishal kesici ilaçlar kullanmamak ve ishali durdurmaya çalışmamak gerekir. Kaybedilen su ve tuz yerine konur. Hasta içebiliyor ise ağızdan içemiyor ise damardan serumla sıvı takviyesi yapılır. Sıvı takviyesi ile hastanın toparlanmasını beklemek gerekir.

Hemolitik üremik sendrom tedavisi:
Entero Hemorajik E. Coli ( EHEC) bakterisinin bir çeşidi olan O157 H7 tipi nin neden olduğu gıdalar ile bulaşan ve salgınlar yapan barsak enfeksiyonunun ağır bir komplikasyonudur. Kan damar içinde parçalanmaya ve ağır bir kansızlık tablosuna, pıhtılaşma bozukluğuna, böbrek fonksiyonlarının bozulmasına ve ağır bir böbrek yetmezliğine yol açar. Hastalığın ölümcül ve tehlikeli komplikasyonudur. İshali olan hastanın günler saatler içinde kansız kaldığı idrar yapmakta zorlandığı nefesinde idrar kokusu gelmeye başladığı ve şuurunun bulandığı görülür. Hastada:

  •  Halsizlik,
  •  Solukluk,
  •  Huzursuzluk,
  •  Vücutta morartılar,
  •  Ağız, burun kanamaları,
  •  En ufak bir yaralanma ve iğne batmasında uzun süre kanama görülür.

Hastanın derhal yoğun bakım ünitesi olan bir merkezde tedaviye alınması gerekir. Hemolitik üremik sendrom tedavisinde: kan nakli ve diyaliz yapılır.

Koli basilinden korunma :

Koli basili enfeksiyonlarından korunmak için temizlik ve hijyen koşullarına dikkat etmek gerekir, ayrıca:

  •  Tüm sığır etleri ve özellikle hamburgerlerin iyi pişirilmesi,
  •  Az pişmiş etlerin yenmemesi,
  •  Az pişmiş salam, sosis, sucuk,
  •  Pişmemiş etler ile pişmiş etlerin ayrı tutulması,
  •  Çiğ et işlenen tezgahların her işlemden sonra sabunlu sular ile temizlenmesi,
  •  Pastörize olmamış sütlerin kullanılmaması,
  •  Pastörize olmamış sütten yapılan süt ürünlerinin kullanılmaması,
  •  Çiğ sebze, meyve ve salataların iyi temizlenmesi ve yıkanması,
  •  Çeşme suyunun uygun şekilde klorlanması,
  •  El yıkama alışkanlığının kazanılması koli basili enfeksiyonlarından korunmak için gereklidir.

Referanslar:
1. Centers for Disease Control and Prevention
http://www.cdc.gov/
2. National Institute of Allergy and Infectious Diseases
http://www.niaid.nih.gov/
3. Canadian Food Inspection Agency
http://www.inspection.gc.ca/
4. Public Health Agency of Canada
http://www.phac-aspc.gc.ca/
5. E. coli infection. American Academy of Family Physicians website. Available at: http://familydoctor.org/242.xml . Accessed February 28, 2007.
6. Escherichia coli O157:H7. Centers for Disease Control and Prevention website. Available at: http://www.cdc.gov/ncidod/dbmd/diseaseinfo/escherichiacoli_g.htm . Accessed February 28, 2007