AMİLAZ

written by Dr. Aydoğan Lermi

Amilaz pankreas ve tükürük bezinden salgılanan enzimdir. Şekerlerin sindirilmesini ve emilmesini sağlar. Pankreas bezinin iltihapları ve tıkanmalarında, tükürük bezlerinin iltihaplarında kanda amilaz artar. Amilaz birçok hastalıkta yükselir ancak özellikle pankreas ve tükrük bezi hastalıklarının teşhisinde amilaz testi değerlidir.

Test kanda yada idrarda bakılır. Test öncesinde alkol alınması sonucu bozar. Bazı ilaçlar test sonucunu bozar:

  •  Aspirin,
  •  Doğum kontrol ilaçları,
  •  Kolinerjik ilaçlar,
  •  Asparaginaz,
  •  Metil dopa,
  •  Opiatlar ( kodein, meperidin, morfin),
  •  Tiazid diüretikler amilaz testinin sonucunu bozar.

Amilaz testi ne için yapılır?

  •  Akut pankreatit teşhisi ve takibi amacıyla,
  •  Kabakulak teşhisi,
  •  Kronik pankreatit takibi,
  •  Pankreas psödokist takibi amacıyla yapılır.

Amilaz için normal değerler:

Erişkin: 25 – 35 Unit/ Lt bazı laboraturlarda 40-140 U/L dir.

Kanda amilazı arttıran sebepler:

  •  Akut pankreatit,
  •  Pankreas kanseri,
  •  Over kanseri,
  •  Akciğer kanseri,
  •  Kolesistit,
  •  Safra taşı tıkanması,
  •  Ciddi gastroenteritler,
  •  Tükrük bezi tıkanması,
  •  Tükrük bezi iltihapları,
  •  Kabakulak,
  •  Barsak tıkanmaları,
  •  Makro amilazemi,
  •  Pankreas veya safra kanalı tıkanması,
  •  Perfore ülser,
  •  Tubal gebelik ( dış gebelik ),

Amilaz miktarını düşüren sebepler:

  •  Pankreas kanseri,
  •  Pankreas zedelenmesi ve hasarları,
  •  Böbrek hastalıkları,
  •  Gebelik toksemisi.

Referanslar:
1. Owyang C. Pancreatitis. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 147.
2. Tenner S, Steinberg WM. Acute pancreatitis. In: Feldman M, Friedman LS, Brandt LJ, eds. Sleisenger and Fordtran’s Gastrointestinal and Liver Disease. 9th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2010:chap 58.