17- OH KORTİKOSTEROİD

written by Dr. Aydoğan Lermi

17- Hidroksi Kortikosteroid; 17-hydroxy corticosteroid; 17-OHCS;

17 OH kortikosteroid: Kortizon hormonunun karaciğerde yıkılıp inaktive edilmiş halidir, böbreklerle atılır. 17 hidroksi kortikosteroid laboratuar testi 24 saatlik idrarda çalışılır.

  • Ampisilin,
  • Glukokortikoid ilaçlar (kortizonlu ilaçlar), testin sonucunu arttırır,
  • Östrojen,
  • Doğum kontrol ilaçları ve,
  • Deksametazon ise testin sonucunu düşürür.

17 hidroksi kortikosteroid testi vücutta yeterli kortizon hormonunun üretilip üretilmediğini test eder. Böbrek üstü bezi hastalıklarının teşhisinde kullanılır.

17-OH kortikosteroid için normal değerler:

  • Erkek: 4-14 mg/24 saat,
  • Kadın: 2-12 mg/24 saat

17- OH kortikosteroid miktarını arttıran sebepler:

  • Cushing ( kuşhing ) sendromu ( böbrek üstü bezi tümörü yada hipofiz tümörüne bağlı olabilir),
  • ACTH üreten tümörler,
  • Ciddi fiziksel yada ruhsal stres,

Ayrıca aşağıdaki sebeplerde 17 – OHCS seviyesini arttırır:

  • Depresyon,
  • Kortizon tedavisi,
  • Kötü beslenme, malnutrisyon,
  • Obezite,
  • Gebelik,
  • Kontrolsüz yüksek tansiyon.

17-OHCS miktarını düşüren sebepler:

  • Böbrek üstü bezi yetmezliği ( Addison hastalığı),
    • Tüberküloz,
    • Kanama,
    • İnfaktüs,
  • Herediter enzim eksikliği,
  • Hipopituitarizm,
  • Böbrek üstü bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması,

Referanslar:

Stewart PM. The adrenal cortex. In: Kronenberg HM, Melmed S, Polonsky KS, Larsen PR, eds. Williams Textbook of Endocrinology. 11th ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2008: chap 14.